تاکید سازمان ملل بر نقش «بیطرفانه» آژانس در نظارت بر اجرای برجام
تاریخ انتشار: ۳ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۷۵۰۹۰۶
دبیرکل سازمان ملل در بیانیهای در کنفرانس عمومی سازمان ملل بر نقش بیطرفانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی در اجرای توافق هستهای در ایران تاکید کرد.
به گزارش ایران اکونومیست، «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل در بیانیهای در آغاز کنفرانس عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی که از سوی سخنگوی او قرائت شد، درباره فعالیتهای آژانس در ایران گفت: آژانس بینالمللی انرژی اتمی در حالی که به دنبال راهکارهای با دوام برای مسائل باقیمانده درباره برنامه هستهای ایران است، به ایفای نقش خود در نظارت بیطرفانه و تخصصی برجام(توافق هستهای) ادامه میدهد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
گوترش همچنین در این بیانیه بر نقش مهم آژانس در ساختار جهانی منع اشاعه تسلیحات اتمی و امنیت منطقهای و بینالمللی، به ویژه نقش آن در تامین امنیت نیروگاه اتمی زاپوریژیا در بحبوجه جنگ اوکراین تاکید کرد.
شصت و هفتمین کنفرانس عمومی سالانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی امروز با حضور وزیران و رئیسان انرژی اتمی کشورهای عضو آژانس در مقر سازمان ملل در وین آغاز به کار کرد.
«محمد اسلامی» رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نیز در این کنفرانس شرکت کرده و سخنرانی دارد. معاون رییس جمهور همچنین در حاشیه این کنفرانس با برخی از همتایان خود دیدار میکند.
رییس سازمان انرژی اتمی با مدیرکل آژانس نیز در این سفر پیرامون موضوعات دو جانبه و مسایل فنی دیدار و گفتوگو خواهد داشت.
موضوعات باقیمانده پادمانی، مساله اخراج بازرسان آژانس از سوی ایران و درخواست آژانس از ایران برای همکاریهای بیشتر به ویژه در رابطه با نصب دوربینهای نظارتی بیشتر و ارایه اطلاعات دوربینها به آژانس، برای حل مسایل و ابهامات آژانس از جمله مسایلی است که میان ایران و آژانس در سطوح کارشناسی و سیاسی مورد بحث است.
در چارچوب همکاریهای داوطلبانه ایران با آژانس در خردادماه ۱۴۰۲ (ژوئن ۲۰۲۳) تعدادی از دوربینهای آژانس که در چارچوب قانون اقدام راهبردی در سال ۲۰۲۱ جمعآوری شده بودند، در سایت اصفهان (مرکز تولید سانتریفیوژهای پیشرفته) دوباره نصب شدند. مرکز تولید سانتریفیوژها در اصفهان در اصل همان خط تولید سانتریفیوژ کرج است که بعد از خرابکاری هستهای از آن جا به اصفهان منتقل شد.
این دوربینها با این شرط نصب شدهاند که اطلاعات آن ضبط و ذخیره شود و تا رسیدن به توافق بر سر برجام و چگونگی احیای آن، اطلاعات این دوربینها نزد ایران باقی بماند و برای آژانس قابل دسترسی نیست. با این حال شاهد هستیم که آژانس و شخص مدیرکل با وجود اطلاع از روند مذاکرات سیاسی درباره احیای برجام و توقف اجرای تعهدات از سوی طرفین، همچنان بر درخواستهای فراپادمانی خود برای افزایش نظارتها و بازرسیها اصرار دارد و بر این رویه خود نیز ادامه میدهد.
همچنین درباره اخراج و لغو ویزای تعدادی از بازرسان آژانس از سوی ایران، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران اخیرا با تاکید بر اینکه این اقدام در واکنش به صدور بیانیه غیرضروری سه کشور اروپایی و آمریکا در جلسه اخیر شورای حکام علیه ایران انجام شد، گفت: این کشورها با نادیده گرفتن همکاریهای خوب و روند رو به پیشرفت تعاملات ایران و آژانس چنین بیانیهای صادر کردند.
کنعانی گفت: همکاریهای سازنده ایران و آژانس در چارچوب توافق شده ادامه پیدا میکند و ایران به دنبال محدود کردن همکاریهای خود با آژانس نیست.
نمایندگان انگلیس، فرانسه، آلمان (تروئیکای اروپا) و آمریکا در سازمانهای بینالمللی در وین، در جریان نشست فصلی شورای حکام آژانس، که اخیرا برگزار شد، اعلام کردند: «ایران باید بدون تاخیر، اطلاعات فنی موثق درباره محل (یا محلهای) فعلی مواد هستهای و تجهیزات آلوده در رابطه با تورقوزآباد و ورامین را ارائه کند.»
آنها مدعی شدند که ایران ارادهای از خود برای اجرای تعهدات شفافساز مندرج در بیانیه مشترک ماه مارس با آژانس بینالمللی انرژی اتمی نشان نداده و برای بازرسان آژانس هم روادید صادر نکرده است.
به گفته رسانهها، ایران روز جمعه ۲۴ شهریور ماه، یک روز بعد از صدور بیانیه این کشورها علیه ایران در شورای حکام، در نامهای به رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی لغو روادید هشت تن از بازرسان آژانس را اطلاع داده است.
در عین حال، اقدام اخیر ایران بر اساس حقوق حاکمیتی مصرح در ماده ۹ موافقتنامه جامع پادمان بین ایران و آژانس (INFCIRC ۲۱۴) انجام گرفته است و ایران انتظار دارد، کشورهای غربی از سیاست سوءاستفاده از سازمانهای بینالمللی از جمله آژانس بینالمللی انرژی اتمی خودداری کرده و اجازه دهند که این سازمانها فعالیتهای حرفهای و بیطرفانه خود را به دور از فشارهای سیاسی انجام دهند.
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: آنتونیو گوترش ، اجلاس سالانه کنفرانس عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی ، آژانس بینالمللی انرژی اتمی ، برنامه هستهای ایران ، برجام
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: آنتونیو گوترش اجلاس سالانه کنفرانس عمومی آژانس بین المللی انرژی اتمی آژانس بین المللی انرژی اتمی برنامه هسته ای ایران برجام آژانس بین المللی انرژی اتمی کنفرانس عمومی بازرسان آژانس ایران و آژانس سازمان ملل بی طرفانه دوربین ها بیانیه ای هسته ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۷۵۰۹۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
درباره سفر رافائل گروسی به ایران؛ ماموریت دیپلماتیک مدیرکل آژانس در روزهای طوفانی منطقه/ مدیریت بحران؛ محتمل ترین نتیجه سفر
به گزارش جماران، رافائل گروسی، رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی در تاریخ 6 تا 7 اردیبهشت در اولین کنفرانس بینالمللی علوم و فناوری هستهای که ایران میزبان آن در شهر اصفهان است، شرکت میکند. قرار است وی با مقامات مختلف دولتی از جمله محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفت و گو کند. این دیدار اندکی پس از حمله پهپادی و موشکی ایران در 13 آوریل به اسرائیل و پاسخ نظامی اسرائیل در 19 آوریل انجام شد. کارخانه غنی سازی اورانیوم نطنز در حدود هفتاد مایلی شمال اصفهان قرار دارد.
«موسسه واشنگتن» در گزارشی در این باره نوشت: اگرچه دستور کار و نکات گفتوگوی گروسی مشخص نیست، اما وی احتمالاً در راستای مأموریت آژانس بینالمللی انرژی اتمی، که تشویق به استفاده صلحآمیز از فناوری هستهای و نظارت بر سیستم پادمانی است که ایران و سایر کشورهای عضو آن را میپذیرند، رویکردی دیپلماتیک اتخاذ خواهد کرد. وی در سفر قبلی خود در مارس 2023 با محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی، ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه دیدار کرد که با بیانیه ای سه بخشی در مورد همکاری در مورد مسائل پادمانی باقی مانده موافقت کردند.
آژانس بین المللی انرژی اتمی می گوید که تهران در اجرای تعهدات خود در آن توافق شکست خورد و تهران را متهم به عدم همکاری با آژانس بخصوص در زمینه عدم صدور روادید برای چندین بازرس آژانس بینالمللی انرژی اتمی می کند.
گروسی در مصاحبهای که در 23 آوریل با «دویچه وله» انجام داد، به بخش هایی از برنامه خود در صورت سفر به ایران اشاره کرده و تصریح کرد که «حمله به تأسیسات هستهای ممنوع مطلق است». او همچنین این روند «بسیار نگرانکننده» را که در آن ایران و سایر بازیگران «تهدید حمله به تأسیسات هستهای یا حتی انداختن بمب هسته ای(در آغاز جنگ غزه از سوی مقام های اسرائیلی) را مطرح می کنند» رد کرد. او در این باره گفت: من معتقدم که این عادیسازی صحبتها درباره سلاحهای هستهای - کنار گذاشتن سلاحهای هستهای، دستیابی به سلاحهای هستهای - کاملاً تاسفآور است.
گروسی همچنین اظهاراتی محتاطانه اما گویا درباره وضعیت برنامه هسته ای ایران کرد. او نگرانی خود را درباره احتمال حرکت ایران به سمت سلاح هسته ای به شکل مبهم تکرار کرده و گفت: در حالی که این کشور «هفتهها به جای ماهها» تا غنیسازی اورانیوم کافی برای تولید یک بمب فاصله دارد، این بدان معنا نیست که ایران در آن فاصله زمانی سلاح هستهای دارد یا خواهد داشت، یک کلاهک هستهای کاربردی به چیزهای دیگر مستقل از تولید مواد شکافت پذیر هم نیاز دارد.
گروسی در پاسخ به این سوال که چرا اگر تهران بمب نمیخواهد اورانیوم را تا «سطح نظامی» غنیسازی میکند، اشاره کرد که انگیزهها و اهداف دولت ایران در این سیاست «موضوع حدس و گمان است». وی ادامه داد: «البته در ایران خط عمومی این است که این مواد را برای مقاصد پزشکی یا غیر نظامی میخواهند. خیلی روشن نیست که چرا این مقدار، این سرعت و در آن سطح برای آن مورد نیاز است.»
گروسی همچنین از محدودیتهایی که ایران برای بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعمال کرده است انتقاد و خاطرنشان کرد که این موضع تنها گمانهزنیها در مورد پیشرفت برنامه را افزایش میدهد. به گزارش جماران این سخنان گروسی درباره ممانعت ایران از صدور مجوز برای چندبازرس آژانس بین المللی انرژی اتمی با روایت مقام های سازمان انرژی اتمی ایران در تناقض است.
محمد اسلامی روز چهارشنبه (۱۲ اردیبهشت) درباره همکاری با آژانس برای رفع لغو انتصاب تعدادی از بازرسان آژانس گفت: ما ورود هیچ بازرسی را ممنوع نکردیم. ۱۳۰ بازرس آژانس مجاز به حضور در ایران هستند و بازدید آنها در حال انجام است. استفاده از حق تعیین بازرسان از حقوق مسلم و طبیعی هر عضو آژانس است و این مساله سیاسی نیست و ما در فرایندهای همکاری با آژانس این موضوع را مکرر اثبات کرده و آنها هم به آن اذعان دارند.
از سوی دیگر، به گفته مقام های ایرانی بر اساس توافق جامع پادمانی، کشورهای عضو حق دارند از پذیرش یک یا گروهی از بازرسها که آنها را فاقد صلاحیت تشخیص دهند، خودداری کنند یا ماموریتشان را کان لم یکن فرض و یا نیمه تمام بگذارند و اعمال این حق هیچ نیازی به حصول یا وجود شرایط خاصی ندارد و کشورها در این امر به طور کامل اختیار دارند.
ایسنا در گزارشی تفصیلی در این باره می نویسد: بر اساس بند یک ماده ۹ توافقنامه جامع پادمانی، آژانس باید رضایت ایران را برای انتصاب بازرسان پیشنهادی خود دریافت کند. همچنین بر اساس بند ۲ ماده ۹، چنانچه ایران چه در زمان پیشنهاد بازرس یا هر زمان دیگری پس از انتخاب یک بازرس، با آن مخالف باشد، آژانس باید بازرس یا بازرسان دیگری را به دولت ایران پیشنهاد کند. بر اساس بند ۳ ماده ۹ اگر در اثر خودداری مکرر یک دولت از پذیرش بازرس یا بازرسان، اجرای بازرسی بر طبق موافقتنامه دچار وقفه شود، این مخالفت باید از طرف مدیرکل آژانس به شورای حکام ارجاع داده شود. بنا بر این، با توجه به متن صریح موافقتنامه جامع پادمانی، ایران میتواند بدون هرگونه توضیحی و در هر زمانی که بازرس یا بازرسانی را فاقد صلاحیت تشخیص داد، از پذیرش آنها اجتناب کند و آژانس باید بازرس یا بازرسان دیگری را جایگزین کند. موافقتنامه شرطی را برای آن کشور قائل نشده و در عوض آژانس را موظف کرده است بازرسان دیگری را با رضایت طرف مقابل تعیین کند.
بر اساس گزارشهای منتشر شده در سایت آژانس، بخش پادمان برای انجام وظایف پادمانی خود در چارچوبهای مختلف پادمانی از خدمات حدود ۴۰۰ بازرس از ۸۰ ملیت مختلف از کشورهای عضو بهره میبرد. به گفته مقامات سازمان انرژی اتمی از این تعداد حدود ۱۲۰ بازرس برای انجام بازرسی و راستیآزمایی فعالیت های هستهای در چارچوب تعهدات پادمانی ذیل موافقت نامه جامع پادمانی ایران منصوب شدهاند. یعنی چیزی حدود یک سوم کل تعداد بازرسهای آژانس. محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی، ۱۲ اردیبهشت در جمع خبرنگاران اعلام کرد که ۱۳۰ بازرس آژانس برای انجام نظارتهای پادمانی در ایران منصوب شدهاند. بنا بر گزارش های رسانه ای ، پس از لغو انتصاب هشت بازرس از سوی ایران، ایران ۱۴ بازرس معرفی شده جدید از سوی آژانس را مورد پذیرش قرار داده است.
به گزارش موسسه واشنگتن، گروسی در یکی از مصاحبه های اخیر خود ادعا کرده که به مقام های ایرانی گفته که افزایش فعالیت غنیسازی آنها سوال های بسیاری را ایجاد می کند و این ابهام سودمند نخواهد بود. او همچنین با طرح این ادعا که آژانس «درجه لازم از دسترسی و دید به فعالیت های هسته ای ایران را ندارد، گفته که شرایط فعلی علامت سوال های بسیاری را ایجاد می کند.»
گروسی همچنین در مصاحبه با دویچه وله بر «اختلاف های حلنشده آژانس بینالمللی انرژی اتمی» با ایران تاکید کرده و باز هم از بازبودن پرونده ردیابی اورانیوم غنی شده در مکان های اعلام نشده در ایران تاکید کرده است. وی سپس بر نقش دیپلماتیک خود در حل این مسائل تاکید کرد: این موضوع محور گفت وگوی من بوده و همچنان در تلاشم تا این اختلاف ها را با ایران حل و فصل کنم.
بعید است که گروسی در جریان سفر خود به طور علنی درباره دستاوردهای این سفر صحبت کند، اما نتیجه آن در نشست بعدی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی در 3 و 7 ژوئن در وین مورد بحث قرار خواهد گرفت. در این نشست همچنین آخرین گزارش آن بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی که اجازه نظارت بر تأسیسات در ایران را یافتهاند، بررسی خواهد شد.